Gözden kaçırmayın

Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”

Yogun mesai saatleri, uykusuz geceler, haber pesinde kosturmalar veya saatlerce bilgisayar karsisinda çalismak, haber yetistirme telasinin getirdigi stres, hazir yemek tüketiminin artmasi, pasif veya aktif sigara tüketimi… Gazetecilerin çalisma tempolari yogun bir o kadar da stresli oluyor. Hal böyle olunca da, yasam kalitesini oldukça düsüren pek çok hastaligin görülme riski gazetecilerde artiyor. Peki gazeteciler hangi hastaliklar açisindan daha fazla risk altindalar? Bu hastaliklarin önüne geçmek için neler yapmali? Uzmanlar gazetecileri en sik tehdit eden hastaliklari anlatti, önemli önerilerde bulundu.   KALP KRIZI VE HIPERTANSIYON Kalp krizi ve hipertansiyon sagliksiz yasam kosullari süren kisilerde daha sik görülüyor. Bu iki hastaligin daha sik gözlendigi meslek gruplarindan biri de, gazeteciler. Bunun nedeni ise gazetecilerin oldukça yogun, bir o kadar da stresli bir çalisma hayatina sahip olmalari. Gazetecilerde risk artisina sebep olan diger etkenlerin basinda da masa basinda çalisanlarda hareketsizlik geliyor. Acibadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Kardiyoloji Uzmani Doç. Dr. Ahmet Karabulut bu kosullara bir de aktif ya da pasif sigara içiciligi eklenince kalp krizi ile hipertansiyon gelisiminin daha erken yasta görülmesinin genellikle kaçinilmaz oldugu uyarisinda bulunuyor. “Uzun süre masa basinda haber hazirlayan muhabirler kadar, soguk hava sartlarinda saatlerce haber yakalamak için bekleyen muhabirler de risk altinda” diyen Doç. Dr. Ahmet Karabulut sözlerine söyle devam ediyor: “Özellikle kondisyonu düsük olan ve sigara içen muhabirlerin sahada aniden kosturmalari nabizda ani artis, tansiyonda belirgin yükselmeyle sonuçlaniyor ve kalp üzerindeki yük belirgin olarak artiyor. Bu durum kalp krizine yol açabiliyor. Bunlarin yani sira spor yapmaya zaman ayiramayan gazetecilerin ortak sorunlarindan biri de, çarpinti. Kondisyon eksikliginin getirdigi bu durum eforla nabzin beklenenden fazla artisina yol açarak nefes darligini tetikliyor. 50 yas üstünde ani gelisen nabizdaki artis daha ciddi ritim bozukluklarina neden olabiliyor. Günlük 30-40 dakikalik spor, hazir gidadan uzaklasma ve uykularin düzene girmesi riskleri azaltabiliyor”   KAYGI BOZUKLUKLARI, DEPRESYON Acibadem Taksim Hastanesi Psikiyatri Uzmani Dr. Ömer Oluk gazeteciligin ruh sagligini en çok zorlayan mesleklerden biri oldugu uyarisinda bulunuyor. Gazeteciler, tehlikeli kosullar altinda çalisma, kazalar, afetler, ölüm ile yaralanma olaylarina çok yakindan sahit oluyor, bazi durumlarda tehdit ve baskiya maruz kalabiliyorlar. Bu olaylar da ileride basta travma sonrasi stres bozuklugu, kaygi bozuklugu ve depresyon olmak üzere çesitli psikolojik sorunlara sebep olabiliyor. Psikiyatri Uzmani Dr. Ömer Oluk bu nedenle uyku bozuklulari, sinirlilik, irkilmeler ve maruz kalinan bazi olaylarin sürekli animsanmasi gibi belirtilerin birkaç haftadan uzun süre devam ettigi takdirde bir uzman yardimina basvurulmasi gerektigine dikkat çekerek, “Çünkü psikolojik sikayetlerin ihmal edilmesi ve tedavide gecikilmesi, durumun daha da agirlasip karmasik bir hal almasina neden olabiliyor” diyor.   TIKANIRCASINA YEME BOZUKLUGU Gazetecilerde beslenme problemleri de sikça rastlanan bir baska saglik problemini olusturuyor. Acibadem Bakirköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmani Seyda Sila Bilgili bunlardan en belirgin yeme probleminin “Binge eating disorder” denilen, tikanircasina yeme bozuklugu olduguna dikkat çekerek, “Bu tabloya zaman zaman gece uykudan kalkip miktar gözetmeksizin yeme durumu da eslik edebiliyor” diyor. Tikanircasina yeme, kontrol edilemeyen bir yeme sekli. Normalden çok daha hizli yeme, fiziksel olarak rahatsizlik hissedilinceye kadar yeme, fiziksel olarak açlik duygusu olmamasina ragmen fazla miktarda yeme, yemenin ardindan pismanlik ve suçlu hissetme bu tablonun en tipik belirtilerini olusturuyor. Bu belirtilerden en az 3’üne sahip olunmasi durumunda “Tikanircasina Yeme Sendromu” tanisi konuyor. Gazetecilerde buna ek olarak, saat gözetmeksizin kosturmacayla geçen bir günde, gün boyunca beslenmeyi unutup, aksam ise uyuyana kadar süren yeme durumu da görülebiliyor. Beslenme ve Diyet Uzmani Seyda Sila Bilgili bu tür problemlerin önüne geçmek için alinmasi gereken önlemleri söyle anlatiyor: “Sabah kahvalti edilmesi ve arada saglikli ögünler yapmak gün içerisinde alinacak kalori miktarini azaltiyor. Sabah kahvalti hazirlayacak zaman yoksa aksamdan tahilli ekmek arasina peynirli sandviç hazirlanabilir. Aralarda süt, yogurt, ayran tercih edilebilir. Is saatlerinde, çantada tasimasi kolay çig badem, findik, ceviz ve leblebi gibi kuruyemisler bulundurulabilir. Hazir paketli bir ürün tercih etmek yerine kuru kayisi, hurma, kuru üzüm gibi çantada kolaylikla tasinan meyvelerden tercih edilebilir”   BEL VE BOYUN FITIKLARI Acibadem Kozyatagi Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Prof. Dr. Meral Bayramoglu stresli ve yogun çalisma sartlari olan gazetecilerde sinir sikismalari, tendon hasari, bel ile boyun fitigi gibi kas iskelet sistemine ait hastaliklara siklikla rastlandigina isaret ederek, “Bu hastaliklar ofiste ve sahada çalisan gazetecilerde farkli sekillerde ortaya çikabiliyor” diyor. Sahada çalisan, agir kameralar tasimak durumunda olan gazetecilerin en sik karsilastiklari problem ise bu agir esyalarin uzun süre tasinmasina bagli olarak gelisen kas spazmlari, hatta boyun ile bel fitiklari oluyor. Ayakta uzun süre durmayi gerektiren her meslekte oldugu gibi muhabirlerde de sikça ayak ve ayak bilegini ilgilendiren agrili sendromlar görülebiliyor. Bu agrilar bacaklara ve bele kadar yayilabiliyor. Prof. Dr. Meral Bayramoglu tabani yumusak ve sok emebilen rahat ayakkabi kullaniminin bu tip hastaliklarin önlenmesinde yardimci olabildigini belirterek, “Ayrica yine boyun-sirt kaslarini güçlendirme egzersizleri, kamera ve diger ekipmanin dizler bükülü haldeyken egilip yerden alinmasina dikkat edilmesi sakatliklarin olusma riskini düsürüyor” diyor.   SINIR SIKISMALARI, TENDON HASARI Prof. Dr. Meral Bayramoglu ofiste, bilgisayar basinda, uzun saatler dirsekler ve el bilekleri seviyesinde tekrarlanan hareketlerin de sinir sikismalarina veya tendon hasarlarina neden olabildigi uyarisinda bulunarak sunlari söylüyor: “Bunlarin sonucunda eller ve kollarda uyusmayla birlikte agrilar ortaya çikabiliyor. Yine masa basinda uzun süreli hareketsizlik omurga kaslarinda gerginlik ve tutulmalara yol açabiliyor. Bu tip hastaliklarin önüne geçmenin en iyi yolu ergonomik önlemlerin olabildigince iyi alinmasi, uzun çalisma saatleri sirasinda, saatte bir pozisyon degistirilmesi ve omurga kaslarini güçlendirmeye yönelik egzersizler yapilmasi.”   BILGISAYARA BAKMA SENDROMU Acibadem Maslak Hastanesi Göz Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Prof. Dr. Banu Cosar riskli bölgelerde muhabirlik yapan gazetecilerin göz yaralanmalari ve göz enfeksiyonlari (gözün mikrop kapmasi) gibi sorunlarla karsilasabildiklerine dikkat çekerek, “Sürekli kamera, cep telefonu ve bilgisayar kullanimina bagli olarak ise "Bilgisayara Bakma Sendromu" izlenebiliyor” diyor. Gözlerde agri, yorgunluk, rahatsizlik, kizariklik, bulanik görme ve çift görme bu sendromun belirtilerini olusturuyor. Bilgisayara Bakma Sendromu’nun en önemli nedeni ise göz kurumasi. Prof. Dr. Banu Cosar gazetecilerin yaralanmalardan korunmak için kirilmaya dayanikli gözlük kullanilabileceklerini belirterek sözlerine söyle devam ediyor: “Göz enfeksiyonlarindan kaçinmak ise bazen mümkün olmayabiliyor. Ancak enfeksiyona bagli kizarma ve çapaklanma gibi belirtiler baslar baslamaz, doktor önerisi dogrultusunda uygun antimikrobiyal göz damlasi ile merhemi kullanilmali, en azindan enfeksiyonun daha kisa sürede atlatilmasi saglanmali. Bilgisayara Bakma Sendromu’na yol açan göz kurumasindan kaçinmak için de düzenli suni gözyasi damlasiyla gözleri nemli tutmayi ihmal etmemeli”