Gözden kaçırmayın

Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”

Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun 20. Baskanlar Kurulu Toplantisi, video konferans ortaminda gerçeklestirildi. Türkiye genelinde 8 gazeteciler federasyonu ile 73 gazeteciler cemiyeti baskan ve temsilcisinin katildigi TGK Baskanlar Kurulu toplantisinda, basin/medya sektöründeki son gelismeler, koronavirüsün sektöre etkileri, sorunlar ve çözüm önerileri tartisildi. TGK Genel Baskani Nuri Kolayli Baskanliginda saat 14.00’de baslayan ve yaklasik 3 saat süren Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun 20. Baskanlar Kurulu’nda gündeme gelen su sorunlarin kamuoyu ile paylasilmasi kararlastirildi; 1. KORONAVIRÜS’ÜN MEDYA’YA ETKISI Medya kuruluslarinin, özellikle de yerel basinin ilan ve reklam gelirleri, koronavirüs salgini ile birlikte kelimenin tam anlamiyla durma noktasina geldi. Basili gazetelerin tiraj gelirleri yüzde 60 ile yüzde 80’lere varan oranlarda geriledi.  Bu süreçte firmalar reklamlari tamamen durdururken, Basin Ilan Kurumu üzerinden alinan resmi ilanlar da, icra ve ihale ilanlarinin yayinlanmamasi sonucu yüzde 70’lara varan oranlarda azaldi.  ÇÖZÜM ÖNERILERI Basin Ilan Kurumunca yerel gazeteler için alinan kolaylastirici karar ve önlemler sonucu yerel basin bir nebze de olsa nefes almistir. Ancak,  Basin Ilan Kurumu’nun görev ve yetkilerini asan, Maliye Bakanliginca alinabilecek önlemler vardir. Örnegin; Medya sektöründe faaliyet gösteren gazete, televizyon, radyo ve kurumsal internet haber siteleri için Maliye  Bakanligi araciligi ile “hibe ve kredi” saglanmalidir. Corona süreci magduru medya kuruluslarina banka sicil durumuna bakilmaksizin yüzde 50’si hibe, yüzde 50’si faizsiz kredi olmak üzere maddi kaynak saglanabilir. Ayrica, medya kuruluslarinin birikmis SGK ile diger vergilerinde indirim yapilabilir, indirim sonrasi hesaplanacak borç taksitlendirilebilir.   Gazete, televizyon, radyo ve kurumsal internet haber sitelerinde görev yapan basin çalisanlarina ve diger basin karti sahibi gazetecilere, faizsiz kredi verilebilir. Televizyon kuruluslarindan alinan uydu bedellerinde indirim yapilarak taksitlendirilebilir, RTÜK paylari bir süre alinmayabilir.   Yerel basin kuruluslari, belediyeler ve kamu kurumlari tarafindan ilan ve reklamlarla desteklenebilir. THY, Vakifbank, Ziraat bankasi ve kamu ilanlari yerel medyaya yönlendirilebilir, ayrica bakanliklar ücretli Kamu Spotu ve Zorunlu Yayin destegi verebilir. 2. DAGITIM SORUNU Gazeteler ülkemizde uzun yillar çesitli firmalar tarafindan bayilere dagitilmis ve okurlarina ulasmistir. Ancak yillar içinde dagitim firmalarinin kapanmasiyla, günümüzde tek bir firma kalmistir. Gazetelerin tamaminin tek bir firma tarafindan dagitilmasi, sektörde tekellesmeye neden olmus, tekellesme de çesitli sorunlari beraberinde getirmistir.  Serbest fiyat belirlemeden, dagitim yüzdesi disinda maktu para talebi, dagitimdaki keyfilige kadar yasanan tekellesmeden kaynakli sorunlar incelenmelidir.  Sorun, dagitim yapan firma sayisinin arttirilmasiyla veya en azindan yerel gazetelerin kamu tarafindan kurulacak bir organizasyon tarafindan dagitilmasiyla çözümlenebilir.  3.BASIN ÇALISTAYI Türk basini,  basta gazetecilik meslegini ve bu meslegi kimlerin yapabilecegini düzenleyen ‘Gazetecilik Meslek Yasasi’ olmak üzere pek çok konuda yasal düzenlemeye ihtiyaç duymaktadir.  Basinin bu sorunlari ve sorunlara iliskin çözüm önerileri genis katilimli toplantilar dizisiyle ele alinmalidir. Bu amaçla, Iletisim Baskanligi'nin öncülügünde; Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu'nun ve gerçekten gazetecileri temsil eden meslek örgütlerinin katilimiyla Türkiye genelinde Basin Kurultayi / Çalistayi düzenlenerek, bütün sorunlarimizi ve çözüm önerilerini ortaya koymaliyiz. 4. INTERNET YASASI Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu, Internet Yasasi’nin zaman geçirilmeden çikarilmasi konusunda israrcidir. Teknolojinin hizla gelisimi ve internet aginin hemen hemen her noktaya ulasmasi ile birlikte, internet haberciligi büyük bir gelisim göstermistir. Özellikle coronavirüs sürecinde dogru, hizli ve tarafsiz haberciligin önemi ortaya çikmistir. Sosyal medyada birçok sahte belge ve haber kamuoyunu yanlis yönlendirirken, kurumsal internet haber siteleri tarafindan gerçek haberler aninda Türk halkina ulastirilmistir.  Bu süreçte yasal bosluktan kaynaklanan sorunlar, her geçen gün daha da artmaktadir. Istihdam saglayan, gerçek anlamda habercilik yapan ve kurumsallasan internet haber siteleri desteklenmeli, bu kurumlarda habercilik yapan meslektaslarimiz da yeni düzenleme yapilarak gazeteci sayilmalidir.  Bu amaçla Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu tarafindan “Internet Yasasi Komisyonu” ve “Yeni Medya Komisyonu” olusturma karari alinmistir. Komisyon üyelerinin kisa sürede belirlenmesi ve en geç Haziran ayinda çalismaya baslamalari hedeflenmektedir.  5. GAZETECILERIN YIPRANMA HAKKI Anayasa Mahkemesinin “basin çalisanlarinin yipranma hakkina iliskin” 25 Aralik 2019 tarihli iptal karari ile, “yipranmada basin karti sahibi olmakla olmamak” arasinda fark kalmamistir. Aksine, agir ve yipratici kosullar altinda çalisan tüm gazeteciler için sosyal güvenlik hakki olarak taninmis olmasi gereken fiili hizmet süresi zammi ortadan kalkmistir. Bu durumda TBMM, 14 Kasim 2020 tarihine kadar, gazetecilerin fiili hizmet süresi zammindan yararlanabilmesi için yasama organi olarak “kanuni” düzenleme yapmalidir. Aksi takdirde gazeteciler için fiili hizmet süresi zammindan yararlanma hakki ortadan kalkmis olacaktir. Gazetecilik meslegi basin karti sahibi kosuluna bagli olmadan yapilan agir ve tehlikeli bir is olarak kabul edilmeli, basin karti sahibi ve sahipsiz gazetecilerin anayasal sosyal güvenlik hakkinin sonucu olan fiili hizmet süresi zammi geri verilmelidir. 6. BASIN KARTLARI Basin mesleginin önemli bir göstergesi olan “basin kartlari”nin dagitiminda çesitli sorunlar yasanmaktadir. Bazi meslektaslarimizin basin kartlari uzun süredir teslim edilmezken, meslege yeni baslayan ve bekleme süresinin tamamlayan bazi genç meslektaslarimiz basin kartlarini alamamistir.  Basin karti dagitimindaki sorunlarin ortadan kaldirilarak, basin kartlarinin zaman geçirilmeden hak sahibi meslektaslarimiza ulastirilmasi gerekmektedir.  Basin kartlari yönetmeligi yeniden ele alinmali; komisyonun olusumu dahil, basin mensuplarinin ihtiyaçlarini gözönüne alan ve katilimci bir yaklasimla gözden geçirilmelidir.  SON OLARAK; Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu'nu olusturan federasyon ve cemiyet baskanlari olarak; Tam 101 yil önce bagimsizlik yürüyüsünü baslatan Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaslarini özlem, minnet ve rahmetle aniyor, tüm ulusumuzun 19 Mayis Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramini kutluyoruz.  Ayrica, yasadigimiz zorlu süreçte Kovid 19 ile mücadelede kahramanca savasan saglik çalisanlarimiza minnetlerimizi sunarken, bu süreçte 24 saat özveriyle görevlerini sürdüren meslektaslarimiza sükran, tesekkür ve basarilar diliyoruz.  Kamuoyuna saygiyla duyurulur.