Gözden kaçırmayın
Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”Napolyon Bonapart'a karsi Akka Kalesi'ni savunarak büyük bir zafer kazanan Cezzar Ahmet Pasa’nin karsisinda ilk yenilgisini yasayan Napolyon Bonapart: ''Akka’da durdurulmasaydim, bütün Dogu’yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemistir. Tarihini bilmeyen milletler atide destanlar yazmaz. Sanli bir tarihimiz var. Ancak bir dönem geçmisteki bazi zaferlerimiz yeni nesillere unutturulmaya çalisilmistir. Bunlardan birisi Kut’ül Amare Zaferidir. Birinci Cihan Harbi esnasinda 29 Nisan 1916 tarihinde Sanli Ordumuzun Ingilizlere karsi kazandigi bir zaferdi. Bu zaferi yad etmek üzere Kut bayrami olarak 1952 yilina kadar kutlanilmaktaydi. Ingilizlerin ricasi üzerine Kut’ül Amare Zaferinin kutlamasi o sene terkedilmisti. Ancak Sayin Cumhurbaskanimiz bu konuda geregini yapmis ve bazi tanitim faaliyetleri düzenlenmis, kitaplar yayinlanmisti. Simdi Unutturulan baska bir zaferi gündeme tasiyoruz Osmanlinin Fransizlara karsi kazandigi AKKA ZAFERI Cezzar Ahmed Pasa: 18.Yüzyil sonlarinda Osmanli Devletinin Suriye bölgesinin idaresinde kilit rol oynayan, Fransiz Ordusunun komutani Napolyon Bonaparta karsi Akkâ Zaferini kazanan kahraman bir Osmanli veziridir. Cesareti ve kahramanligi ile nam salmis kisi oldugundan kisa zamanda Rumeli beylerbeyiligi pâyesi ve ardindan Karahisar mutasarrifligi verildi; 1775’te vezirlik rütbesiyle Sayda valiligine getirildi. 1780 Yilinda Sam valiligine tayin edildi. Daha sonra da Misir’daki vaziyetin karisikligi göz önünde tutularak yeniden o bölgeye daha yakin olmasi hasebiyle Sayda eyaletinde vazifelendirildi. Gerek Sam gerekse Sayda valilikleri sirasinda sürekli olarak Akkâ’da oturan Cezzâr Ahmed Pasa, memlük gruplarinin çikardiklari isyani bastirdiktan sonra Akkâ’daki mevkiini daha da güçlendirdi. Akkâ, Sayda ve Beyrut’ta ticarî faaliyetleri kontrolü altina aldi, çok gelir getiren ve Avrupali tüccarlarin gözde mallari olan pamuklu, hububat ve ipekli ticaretini kontrol altina aldi. Bu iktisadî güç siyasî kudretinin de anahtari oldu. Onun bu faaliyetleri özellikle Fransizlar’i endiseye sevketti, ticarî menfaatleri zedelenen Fransizlar, Cezzâr hakkinda menfi propaganda baslattilar. Hatta Istanbul’daki Fransiz elçisi Cezzâr’i III. Selim’e sikâyet ettigigi tarihi vesikalarda ifade edilmektedir. Ancak o sirada Fransa’da Napolyon Bonapart devri baslamisti. Siyaset, Onun Misir, Ortadogu, Iran ve Hindistan ile alakali cüretkâr hayali ile yepyeni bir sekil kazandi. Misir’i isgal eden Napolyon’un bu hareketine Osmanli Devleti çok sert bir tavir aldi. Osmanli hükümeti, Misir’i çok iyi taniyan Cezzâr’i Misir seraskeri olarak tayin etti. Asker takviyesi ile lüzumlu askeri mazzeme ve mühimmati göndermeyi kararlastirdi. Napolyon hayalini gerçeklestirmek için Misir’dan Suriye bölgesine ilerleyip El-Aris, Gazze ve Yafa'yi isgal etmisti. Yafa ancak 6 gün direnebildi. Fransizlar burada çoluk çocuk, kadin, ihtiyar demeden 4000 ahaliyi hunharca katlettiler. Fransiz Ordusu, 18 Mart 1799'da Akka önüne gelmisti. Napolyon, bu bölgenin kilidi durumundaki Akkâ’yi zapta karar verdi. 19 ve 20 Mart 1799’daki hücumlarla baslayan Akkâ muhasarasinda Cezzâr Ahmed Pasa, Fransizlara siddetle karsi koydu. Akka’yi müdafaa etmek üzere yeni kurulmus Nizâm-i Cedîd askerine mensup bir kuvvet de mevcuttu. Ayrica Istanbul’dan donanma ile yeni askerî kuvvetler gönderilmisti. Napolyon Akka’yi birkaç günde teslim alip böylece Sam, Bagdat, Hindistan yolunun kendisine açilacagini hayal ediyordu. Muhtemelen Büyük Iskender’in hayalini görüyordu. Öncelikle Cezzar Ahmed Pasaya bir mektup yazarak ömrünün ahir zamaninda kendisini kurtararak ibadetle mesgul olmasini kaleyi teslim etmesini teklif etti. Cezzar o tarihlerde muhtemelen 75 yaslarinda idi. Kaledeki bütün askerleri topladi ve tarihi bir nutuk irad etti. Bütün askerler ve ahali kanlarinin son damlasina kadar çarpisacakarina yemin ettiler ve küstah Napolyon’a ders verelim dediler. Cezzar Ahmed Pasanin elçiye verdigi cevap gurur vesilemizdir: Devlet-i Ali Osman bu sehri size teslim etmek için beni vezir yapmadi, ben Bosnak Cezzar Ahmed Pasayim. Sehadet rütbesine ulasincaya kadar sehirden size bir damla bile içecek vermeyecegim.” Birbiri ardinca yaptigi saldirilardan bir hiçbir netice alamayan Bonapart, 10 Mayis 1799 tarihinde yardim kuvvetlerinin yetismesiyle birlikte büyük bir hezimete ugradi. Takriben 1724 Dogumlu o tarihte 75 Yasinda olan Kahraman Cezar Ahmed Pasa ve Askerleri, sanli tarihimize AKKA ZAFERI namiyla bir sahife daha yazmislardi. Ruhlari sad olsun. Bu hezimet Napolyon Bonapart’in Dogu hayalini de suya düsürdü . Bir süre sonra 20 Mayis’ta kusatmayi kaldirip geri çekilmeye mecbur oldu. Ahmed Pasa'nin karsisinda ilk yenilgisini yasayan Napolyon: ''Akka'da durdurulmasaydim, bütün Dogu'yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemistir. Cezzâr Ahmed Pasa, sert siyasetiyle asayisi temin ederken Akkâ, Sayda, Beyrut gibi önemli merkezlerin iktisadî bakimdan gelismelerini saglamis; Akkâ’da biri kendi adini tasiyan alti cami, iki çarsi ve birçok han, hamam, çesme, yedi su degirmeni yaptirmis, surlari esasli sekilde onartmistir. Ölümüne kadar Akka Beylerbeyligi vazifesini yürütmüstür. Cezzar Ahmed Pasa, 7 Mayis 1804'te vefat etti. Allah rahmet eylesin. Ruhu sad, makami Cennet olsun.
Yorumlar
Yorum Yap