Gözden kaçırmayın

Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”

GRIP ASISI NE ZAMAN YAPILMALIDIR? Grip asisi, grip salginlari baslamadan önce yaptirilmalidir. Bunun için ideal dönem ekim-kasim-aralik aylaridir. Grip asisinin etkisi yapildiktan 2-3 hafta sonra ortaya çikar. Bu nedenle grip asisinin bir grip salginindan en az 2 hafta önce yapilmis olmasi gerekir. Asinin koruyuculugu, genellikle 6-12 ay kadardir.   GRIP ASISININ KORUYUCULUGU NE KADARDIR? Grip asisinin etkinligi, asi içinde bulunan virüs tipleri ile salgina neden olan virüs tipleri arasindaki uygunluga göre degisir. Grip asisi ideal sartlarda 70-80 oraninda koruma saglar. Uygun kisilere yapilan grip asisi özellikle zatürre gelisiminden hastalari korumaya yardimci olur. Asi yapilan kisinin yasi önemlidir, asinin koruyuculugu gençlerde yaslilara göre daha fazladir. Asinin yaslilarda grip nedeniyle hastaneye yatislari 50, zatürre riskini 60 ve ölüm riskini de 70 oraninda azalttigi bilinmektedir.   GRIP ASISI NASIL ÜRETILIR? Grip asisi, her yil bir önceki mevsim en çok rastlanan grip virüslerinin türlerine göre yeniden hazirlanir. Bu amaçla, 80 ülkedeki 110 laboratuardan elde edilen bilgiler, Dünya Saglik Örgütü’nde toplanarak her yil dünyada en çok hastalik yapmis olan ikisi A ve biri B olmak üzere üç degisik virüs grubu belirlenir. Tüm dünyada ayni asi kullanilir. Tahmin ne kadar dogru çikarsa asinin koruyuculugu o kadar yüksek olacaktir.   GRIP ASISI HER TÜRLÜ VIRÜSLERDEN BIZI KORUR MU? Grip asisi sadece gripten korur. Asi oldugunuz halde basit nezle türü viral infeksiyonlari geçirebilirsiniz. Bu asinin etkisiz oldugu anlamina gelmez. Asinin korudugu grip hastaligi, 38.5 derecenin üzerinde ates, kas agrilari ve gene durum bozuklugu ile birlikte giden bir hastaliktir.   ASI NASIL UYGULANIR? YAN ETKILERI VAR MIDIR? Asi kas içine yapilir. Agir yumurta alerjisi olanlara yapilmasi sakincali olabilir. Grip asisi farkli yerlere enjekte edilmek sartiyla diger asilarla ayni zamanda da yapilabilir. Grip asisi uygulanan yerde agri, sislik, kizarma, morarma ve sertlesme gibi lokal reaksiyonlar olusabilir. Grip asisi olanlarin bazilarinda seyrek olarak kasinti, kabarti ve kizarikliklar görülebilir. Grip asisinin genel yan etkilerinin baslicalari; ates, kirginlik, titreme, yorgunluk, bas, eklem ve kas agrilari ile terlemedir. Sayilan lokal ve genel yan etkiler çok önemli degildir, 1-2 gün içinde kendiliginden düzelir, tedavi edilmeleri gerekmez. Ama çok seyrek olarak alerji komasina yani anaflaksiye de neden olabilir. Grip asisi yapilanlarda çok ender olmakla beraber, nevralji (sinir agrisi), uyusmalar, havale nöbetleri, beyin iltihabi gibi nörolojik belirtiler olabilecegi bildirilmistir.   KIMLER GRIP ASISINI YAPTIRMALIDIR? - 65 yas ve üzeri kisiler - Kronik akciger hastaliklari (KOAH, bronsektazi, brons astimi, kalp ve damar hastaligi) olanlar - Seker hastaligi, böbrek fonksiyon bozuklugu, çesitli hemoglobinopatileri olan ve bagisiklik sistemi baskilanmis kisiler - Yüksek riskli hastalarla karsilasma olasiligi olan hekim, hemsire ve yardimci saglik personeli - Huzur evlerinde yasayanlar - Grip yönünden riskli sahislar ile birlikte yasayanlar (alti aydan küçük bebekle yakin ve sürekli temasi olanlar) - Güvenlik görevlileri, itfaiyeciler gibi toplum hizmeti veren kisiler - Grip sezonunda gebelik duru