Gözden kaçırmayın

Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”Öğretmen geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusudur”

Sosyal Medya Yasasi ne getiriyor?   AKP ve MHP’nin hazirladigi ve ‘dezenformasyonla mücadele yasasi’ adi verilen gazetecilik meslek örgütlerinin ‘sansür yasasi’ olarak adlandirdigi yasa teklifinin görüsmeleri sürüyor. Meclis Genel Kurulu’nda yasasinin ilk 14 maddesi kabul edilirken, 3 yila kadar hapis cezasini öngören kritik 29. maddenin de içinde bulundugu ikinci bölümün görüsülmesine sali günü baslanacak   Internet siteleri dökülür mü? Yasa teklifinden bi haber olan internet site sahipleri kendilerinin süreli yayinlar kapsamina alinarak resmi ilanlardan pay alacagi hesabi ve basin karti sahibi olma rüyasiyla bu konuda çok fazla ses vermiyor.. Ama kazin ayagi öyle mi? Her internet sitesine ‘Al bu ilani yayinla ve karsiliginda hesabina su kadar parayi da yatiriyoruz’ umudu bosa çikacak gibi. Çünkü 1Nisan 1994 tarihinde özel radyo ve televizyonlarin yayin yapmalarina imkan saglayan yasa çikmisti. Özel radyo ve TV lere uymasi gereken kural ve kaideler getirilmisti. Mesela Anonim Sirket olma zorunlulugu,belli bir sermaye konulmasi,sirket ortaklarinin güvenlik sorusturmalarindan geçmesi,yayin cihaz ve aletlerinin istenilen standartlara uygun olmasi ve benzeri. Sonrasinda bu düzenlemeleri denetleyen Radyo Televizyon Üst Kurulu geldi. Ve standartlara uygun cihaz denetimi de Telekomünikasyon Kurulu tarafindan yapilmaya baslandi. Yani sadece yapilan yayinin RTÜK tarafindan denetmesi disinda yayini yapan sirket ortaklarinin adli sicil bilgileri,yayin yapan cihazlarin yayin kalitesine uygunluguna kadar hepsi denetim altina alindi ki malum radyo ve TV ler Kamu Spotlarini Zorunlu yayinlamasina ragmen resmi ilan alamiyor. Mevcut internet siteleri reklamdan pay alabilmeleri için benzeri sartlara mutlaka uygun olmasi gerekiyor. Denetimi ise Basin Ilan Kurumuna veriliyor. Basin kartlari ise Iletisim Baskanligi himayesinde olacak. Ilimize baktigimizda irili ufakli 70 den fazla internet sitesi oldugunu görüyoruz. Bunlarin içinden bu sartlara haiz veya bu sartlara uyabilecek en fazla 10 site ayakta kalabilir. Digerleri sapir sapi dökülür. Hani çalistigi kurumdan ayrilip 500 lira masraf ederek internet sitesi kuranlar artik baska is ve arayis içine girecekler..   Tekzip 24 Saatte yayinda olacak Simdi bu geçen maddelerine bakalim Hayatimizda neler degisecek? Haber siteleri için de ‘tekzip’ süreci uygulamasina baslanacak. Bugüne kadar erisim engeli veya içerik çikarma kararlariyla karsi karsiya kalan siteler, artik tekzip yazilarini da degistirmeden yayimlamak zorunda kalacak. Tekzip metinleri haber sitesinde ilk 24 saati ana sayfada olmak üzere bir hafta süreyle yayimlanacak. Bu da demek oluyor ki haber sitelerinin vitrininde tekzipten habere yer kalmayacak. Basin Karti Komisyonu Kabul edilen maddeler arasinda basin karti komisyonunun üye sayisi ve internet haber sitelerinin basin ilan kurumuna bildirimi gibi teknik konularda degisiklikler yapildi. Teklifte yapilan degisiklikle Ankara ve Izmir’de en fazla basin karti sahibi üyesine sahip basin ve meslek örgütlerinden temsilcilerin de dahil olacagi komisyon toplam 19 kisiden olusacak. Teklifte Basin Karti Komisyonu üye sayisi 9’dan 19’a çikarildi. Buna göre Iletisim Baskanligini temsil eden üye sayisi 2’den üçe çikarildi; Ankara, Istanbul ve Izmir illeri disindaki basin-yayin meslek kuruluslarinin sahip ve/veya çalisanlari tarafindan kurulmus basin-yayin meslek kuruluslarindan en fazla basin karti sahibi üyesi bulunan meslek kurulusu tarafindan belirlenecek üye sayisi 1’den 4’e, sürekli basin karti sahipleri arasindan baskanligin seçecegi üye sayisi 1’den 4’e çikarildi, isçi sendikalarinin belirleyecegi üye sayisi 1’den 2’ye, iletisim fakültesi dekanlari veya basin karti sahibi gazeteciler arasindan baskanligin seçecegi üye sayisi da 1’den 3’e çikarildi… Ancak önceki komisyonda 9 kisiden 5’ini seçen Iletisim Baskanligi, 19 kisiden 11’ini belirleyerek yine karar çogunlugunu elinde bulunduracak. Oysa gazetecilerin bu konudaki talebi idari bir kurum olan Iletisim Baskanliginin degil, basin ve meslek örgütlerinin burada yetkili kilinmasiydi. Teklifte internet haber sitelerinin yönetim yerinin bulundugu beyannamelerin bassavciliklar yerine Basin Ilan Kurumuna verilmesi teklif edilmisti. Ancak AKP ve MHP’nin önergesiyle bu uygulamadan vazgeçildi. Beyannameler savciliklara verilmeye devam edecek.   29. Madde Sali günü görüsülecek 40 Maddelik yasanin en fazla itiraz edileni 29. maddedir. Buna göre üç yila kadar hapis cezasi istenen maddede söyle deniyor: ‘Sirf halk arasinda endise, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dis güvenligi, kamu düzeni ve genel sagligi ile ilgili gerçege aykiri bir bilgiyi, kamu barisini bozmaya elverisli sekilde alenen yayan kimse...” Simdi buradaki kamu düzenini bozmak ve halk arasinda korku yaratmak gibi ifadeler neye göre yorumlanacak? Bunlar tamamen belirsiz. Bir gazetecinin iktidarin uygulamalarina yönelik elestirilere yer verdigi ya da toplumda korkuya neden olsa da kamu yarari olan haberi, bu maddeye göre kolayca cezalandirilabilir. Örnegin deprem haberi yapilmasi veya Covid-19 döneminde yapilan haberler. Bu kapsamda, Isimlerinin gizli tutulmasi kaydiyla gazetecilere konusan siyasilerin, kamu görevlilerinin verdigi bilgilerin yer aldigi haberler ceza konusu olur mu? Kirlenen Sosyal Medya Yasada sosyal medyaya denetim geliyor. Sosyal medya platformlarina yargi mercilerinin bilgi taleplerine süresinde ve dogrudan cevap verilmesi, kullanici haklarinin korunmasi, kamu güvenligini ve kamu sagligini etkileyen olaganüstü durumlarda kriz plani olusturarak etkin önlemler alinmasi gibi ek sorumluluklar getirilecek. Istenilen bilgileri zamaninda vermeyen platformlara cezalar verilecek. Whatsapp, Signal gibi yogun kullanilan anlik mesajlasma uygulamalari için Türkiye’de sirket kurarak Türk hukukuna tabi olunmasi istenecek. Bilgiler emniyet birimleriyle paylasilacak Sözün özü artik ülkemizde gazetecilik, habercilik ve sosyal medya paylasimlari artik eskisi gibi olmayacak. Kirlenen sosyal medyanin denetim altina alinmasi yararlidir ama habere kisitlama getirilmeden olmasi gerekiyordu. Mutlu ve aydinlik yarinlara Afyon HABERI